Agile Dönüşüm Sorunlarınızı Çözmeyecek. Sihirli İksir Yok !

2018-05-01 | Girişim | Proje Geliştirme

Dijitalleşmenin her sektörde önlenemez yükselişi ve buna bağlı olarak artan rekabet ortamına ayak uydurmak zorundasınız. Bunu da eski yöntemleri kullanarak başarma şansınız yok. Değişmek zorundasınız. Aksi halde yok olacaksınız! Evet.. Sizin şirketinizden bahsediyorum.

Çevremiz Scrum, Kanban, Lean gibi agile (çevik) yöntemlere övgüler ile dolu.. Eminim sizler de birkaç makale veya kitap okudunuz bile. Ama hiçbiri yaptığınız/yapacağınız tüm bu şeylerin yanlış gidebileceklerini veya faydasız olabileceğini söylemiyor.

Günümüzde çoğu kurum yavaş, bürokratik ve kırılmıştır. Çalışanlar, yöneticiler, paydaşlar ve müşteriler mutsuzdur. Çevik, tüm sorunları çözecek bir çare, sihirli tedavi olarak görülüyor. Ve sonuçta, herkes yapıyor, o zaman neden olmasın?

Scrum, Kanban veya diğer çevik uygulamaların benimsenmesi, örgütü düzeltmeye başlamak için harika bir yoldur: planlama ve öngörme yerine öğrenmeye ve yinelemeye odaklanır. Hiyerarşik modelden uzaklaşarak daha ağlı bir özerk ekip modeline geçmenize yardımcı olur. Ama gümüş mermiden uzaktır .

Hazır olarak, organizasyon çapında çevikliğin anahtarını çevirmek ve geleceğe dönük olmak için çok daha fazlasının gerektiğini farketmek gerekmektedir. Gerçek şu ki, çevik dönüşümlerin çoğu vaat edilen şeyi teslim etmede başarısız oluyor.

Yukarıdan aşağı çevik çalışmıyor, sadece yeni bir komut ve kontrol yapısı yaratıyor

Çevik manifesto ve 12 ilkesi , organizasyonlarda nasıl etkili bir değer yaratacağına dair çok fazla bilgelik sunmaktadır. Manifesto, “motive olmuş bireyler etrafında projeler inşa etmek” ve ”kendi kendini organize eden ekipler” ve “işi başarmak için onlara güven” dememizi söylüyor. Bununla birlikte, birçok şirket ve lider, her zaman sahip oldukları aynı ”planla-ve-tahmin et” zihniyetiyle çevik çerçeveler benimsemeye son verir.

Agile Manifesto

Çevik Yazılım Geliştirme Manifestosu olarak ortaya atılmış olan aşağıdaki metni aralarında Kent Beck gibi 17 yazılım gurusunun imzalamıştır. Bu manifesto 2001 yılında Amerika'nın Utah eyaletinde bir beyin fırtınasından sonra çıkartılmıştır. Yazılım geliştirme üretkenliğini artırıcı değerleri bir araya getirdiği bildiridir.

"Bizler daha iyi yazılım geliştirme yollarını uygulayarak ve başkalarının da uygulamasına yardım ederek ortaya çıkartıyoruz. Bu çalışmaların sonucunda:

Süreçler ve araçlardan ziyade bireyler ve etkileşimlere
Kapsamlı dökümantasyondan ziyade çalışan yazılıma
Sözleşme pazarlıklarından ziyade müşteri ile işbirliğine
Bir plana bağlı kalmaktan ziyade değişime karşılık vermeye değer vermeye kanaat getirdik.

Özetle, sol taraftaki maddelerin değerini kabul etmekle birlikte, sağ taraftaki maddeleri daha değerli bulmaktayız."

Peki bu bildiri sonrasında ne oldu derseniz hayatımız değişti. Daha önce waterfall (şelale) olan proje geliştirme süreçleri tamamen değişti.

Çevik yazılım geliştirme ya da atik yazılım geliştirme ismi ile adlandırılmakla beraber basit prensiplere dayanan yazılım geliştirme metotlarıdır.

Agile yaklaşımlar uygulandığında

proje üretkenliği,
projenin değişikliklere hızlı adapte olabilme yeteneği,
proje kalitesi ve
projenin pazara çıkış hızı

artar ve bunlarla beraber başarı oranları da oldukça yükselir.

Çevik demek hızlı demek değildir. Daha hızlı demek daha yavaş demektir. Hızlı değil çevik yöntemlerden bahsediyoruz.

Başlıca iki yöntemi vardır. Bunlar Scrum ve Kanban olarak adlandırılır. Bunların dışında DSDM, FDD, ASP, XP, Lean, Crystal gibi yöntemler de bulunmaktadır.

Agile bir son nokta değildir. Olmanın yoludur.

Çevik manifesto, “bireysel ve etkileşimler” üzerinde “süreçler ve araçlar” üzerinden değer vermemizi istedi. Yine de, çevik, statik bir plan olarak uygulanan çerçeveler satan bir takım satıcılar ve danışmanlık şirketlerine çokça raslanmaktadır

Çevik yeni “standart süreç” haline gelir ve dikkat, çevik uygulamaların uygulanmasına yönelir. Ekiplerin ne kadarının yeni çalışma tarzına uyduğunu ölçmek için olgunluk modelleri ve raporlar oluşturulur. Temel değerleri ve ilkeleri görmezden gelerek “Agile doğruları” yapmak, çevikliğe yol açmaz.

“Çevik dönüşüm tamamlandığında şirket neye benzeyecek?” sorusu da sizin beyninizi tırmalıyor mu? Bu soruya cevap vermeyeceğiz. Bu yanlış bir sorudur. Yeni bir sabit son durum arıyorsanız, çevik noktayı kaçırıyorsunuzdur. Hızla değişen bir dünyaya ayak uydurmak için örgütün sürekli olarak değişmesi gerekiyor - her yerde çevik olmalı. Başarılı organizasyonlar şekil değiştirenler veya bukalemunlar gibidir. Çevik uygulamaların ötesine geçerler.

Agile Yöntemler Şirketteki Problemleri Çözer Mi ?

Kesinlikle hayır. Üretkenliği az olan birey ya da takımların iç dengesini toparlamak için çevik yöntemlere başvurmak çok tehlikeli olabilir. Çevik yöntemler bir iş yapış yöntemidir. Semptomatik tedavi gibidir.

Bir sorundan kolay çıkış normal olarak sizi o soruna tekrar geri götürür.

Özellikle Scrum yöntemi organizasyon kültürünü baştan son değiştirir. Şirketin kültürü, organizasyon yapısı ve iş yapış şekilleri ve hatta gerekli bilgi ve beceriler bile köklü bir şekilde aniden değişeceği için kişi ve ekiplerde rahatsızlıkta oluşturacaktır. Bu süreç çok dikkatli yönetilmelidir.

Sisteme ne kadar sert yüklenirseniz, sistem de o sertlikle geriye tepecektir.

Kanban yöntemi Scrum' a göre bir miktar daha rahattır ama onun da birçok dezavantajı mevcuttur.

Bir şirkette eğer başarılar azalmışsa ve artık projeler zamanında ve bütçesinde ve aynı zamanda beklenen kalitede çıkmıyorsa bir problem vardır. Bu genelde şirketin kültürü ile alakalı bir durum olmakla beraber birçok başka sebebi de olabilir. İlk önce problemin ne olduğunu belirlemeliyiz. Aksi takdirde yöntem değiştirmek bizi bir miktar sıkıntıya sokacaktır. Bulunduğumuz durumda üretkenlik mi verimlilik mi yoksa etkinlik mi azalmıştır.

Üretkenlik, Verimlilik, Etkinlik Kavramları

Bu kavramları hep kullanıyoruz ama aslında bu kavramlar eşanlamlı kelimeler değiller. Her birisi birbirinden farklı kavramlardır.

Verimlilik, belirli bir sonuca ulaşmak için tükettiğimiz işçilik zamanı, para veya enerji gibi kaynaklarla ilgilidir.
Etkinlik, bir makina veya şirketin belirli bir zaman diliminde üretebileceği kapasitenin ne kadarı ile üretim yapabildiğini gösterir.
Üretkenlik ise elde edilen üretim (etkinlik) miktarının ne kadar kaynak tüketilerek (verim) yapıldığı ile belirlenir.

Şirketler üretkenlik gücünün %25’inden fazlasını, zaman kaybına neden olan ve insanları iş bitirmekten alı koyan süreçler sebebiyle kaybediyorlar.

ZAMAN | YETENEK | ENERJİ : Eğer şirketinizin/departmanınızın performansını arttırmak istiyorsanız geliştirmek için uğraşacağınız alanlar bunlar olmalı. Hem pastanız olur, hem de onu yiyebilirsiniz, ama aynı anda değil. Sizin için acı noktası neyse onunla ilgilenmelisiniz. Küçük değişiklikler büyük sonuçlar üretebilir ancak en yüksek kaldıraç gücüne sahip olanlar çoğu kez en az göze görünür olanlardır. Eğer bu yazıyı okuyorsanız onları bulmak da sizin işiniz. Kesin olan birşey varsa bugünün problemleri dünün çözümlerinden kaynaklandığıdır.

Bir fili ikiye bölmekle iki küçük fil elde edilmez.

Yarısı waterfall yarısı agile olan şekilde çalışmaya başlayamazsınız. Bu sadece sizin ne yaptığınızı bilmediğiniz anlamına gelir ve tam prensipleri ile uygulanmayan hiçbir yöntem işe yaramaz. Herhangi bir davranış kötü sonuçlardan önce iyi sonuçlar doğurur. Birkaç projede başarı elde etmiş olmanız bunu genelleyebileceğiniz ve şirket kültürü haline getirebileceğiniz anlamına gelemez.

Çevikliğin ötesinde Yalınlık (Lean)

Departmanlarda karışık yapılar, süreçler devam mı ediyor? Sistemsizlik sizi her gün canınızdan mı bezdiriyor? Yalınlaşmalısınız.

Yalın olmak, gerçekten ihtiyaç duyulmayan her şeyden arınmak demektir. Yalın organizasyon, gereksiz aşamaların ortadan kaldırılıp geriye kalanların devamlı bir akış düzenine konması anlamındadır. Söz konusu ekinlikle ilgili işgücünün çok fonksiyonlu takımlar biçiminde yeniden organize edilmesini öngören bir felsefedir. Sürekli gelişim için çaba gösterilmesiyle işletmeler gelişebilir. İşletmeler sahip olduğu insan gücü, mekan, zaman ve tüm üretim faktörlerinin yarısı ile aynı üretimi gerçekleştirebilir. Bu da tüm harcamaların yarısı veya daha azıyla mal ve hizmet üretimini yapabileceğini gösterir.

Yalın Organizasyonlarla müşteri taleplerine karşı da çok daha duyarlı ve esnek olabilirler

Aşağıdaki 3 ana israf şekliyle mücadele etmek için yalın organizasyon kurmalısınız. İsraf; müşteri için değer kazandırmayan herhangi bir şeydir. Bunların hepsi organizasyon için maliyet üretmeye devam ettiği için Lean’de israf olarak nitelendirilmiştir.

Muda : Aynı zamanda 7 israf (waste) tipi olarak da bilinir.
Muri : Makina, ekipman ve insana kapasitesinin üzerinde iş yüklemek
Mura : Düzenli olmayan üretim planlaması, yani geçici olarak yükselip alçalarak dalgalanmaların oluşması

Yalın metodolojisinin ana ilkeleri şunlardır:

İsrafların ortadan kaldırılması
Yükseltilmiş öğrenme
Mümkün olduğunca geç karar vermek
Mümkün olduğunca hızlı teslim ediliyor
Takımı güçlendirmek
Bina bütünlüğü
Bütün görmek

Agile Sorunlarınızı Çözmez, Üzerlerine Işık Yakar

Çevik, kurumun gerçek sorunlarına ışık tutuyor, ancak bunları düzeltmek için bir yol sunmuyor. Çevik takımları daha hızlı hale getirmek için tasarlanmıştır. Bu ek hız, sisteme daha fazla baskı uygulayarak, daha sonra sabitlenmesi gereken sızdıran boruları ortaya çıkaracaktır.

Çoğu zaman sızıntılar, organizasyonun en deneyimli yöneticinin bile onları tamir edemeyeceği şekilde nasıl çalıştığına çok derinden bağlıdır. Genelde değiştirilmesi gereken şeyler karar verme, önceliklendirme, kaynak tahsisi, politika uygulaması, performans yönetimi ve organizasyon yapısıdır. Böylesine büyük bir geniş çaplı değişimi kovalamak, o kişinin zaten en üstte olduğu zaman bile, kişinin kariyer gelişiminde veya itibarında bir risk oluşturabilir.

Scrum, Kanban ve diğer çevik yöntemler, kuruluşların ceplerde daha çevik olmalarına yardımcı olabilir. Ama sonunda bu çabalar, örgütsel kısıtlamalara ulaştıkça yaylaları hatta dururlar. Sorun, insanlar ya da onların yetenekleri değil, eski zihniyetleri ve kalıpları güçlendiren eski yapılar, uygulamalar, politikalar ve hatta kültürdür. Bunlar yerinde kalırsa, çeviklik kısıtlı kalacaktır.

Sorunları yöntemler, süreçler değil insanlar ve iletişim çözer.

Sihirli İksir Yok ! Aramaya Çalışmayı Bırak

Her organizasyonun kendi problemleri vardır. Agile yöntemler bir süreç değildir. Tüm dertlerinizi çözmeyecek ve hatta başka birçok problem de oluşturacaktır.

Her şeyi özetlemek gerekirse, Agile ile bir sorunu çözmeye çalışırsanız, iki probleminiz olacaktır: Birincisi, Agile ile çözmeye çalıştığınız ilk şey. Diğeri, şimdi tamamen yeni yollarla çalışmak ve düşünmek için pek çok kişiyi eğitmeniz gerektiğidir. Agile, şu andaki çalışma pratiğinizin üstüne çıkabileceğin bir şey değil, bir pastanın üzerine krema sürmek gibidir.

Şu anda yapmakta olduğunuz aptalca şeyleri yapmayı bırakmalı ve daha önce olduğundan daha akıllı olan şeyler yapmalısınız. Bu birçok insanı çok üzüyor. Buradaki felsefe, bazı insanların aptalca hissetmekten nefret etmeleridir. Nasıl yapacağınızı bilmediğiniz şeyleri yapmak zor ve bu da bazı insanları aptal hissettiriyor. Böylece, bazı insanlar tamamen yeni bir şekilde bir şeyler yapmaktan nefret ederler.

Çevik dönüşüm, tam zamanlı bir öğretim işi. Emirleri bağırmak ve insanları bir kalıba zorlamak öğretmiyor. Bağırıyor, suçlanıyor ve suçluyor. İnsanların eylemlerin ardındaki nedenleri anlamasını sağlamak ve onlara asıl olarak işleri doğru bir şekilde yapmalarını istemek, çevik koçtan daha çok miktarda pedagojik beceri gerektirmektedir. Psikoloji, empati, sempati, iletişim, sabır ... Birçok teknoloji şirketlerinde içten içe nadir bulunan tüm bu soft yetenekler.